این موسسه علمی و فرهنگی به قصد آموزش فن مرثیه‌خوانی و پاسخ به شبهات و تحریفات موجود در برخی مقاتل اهل بیت علیهم‌السلام شکل گرفته است. این حرکت هدفمند، پیش از تاسیس موسسه در قالب هیأت هفتگی با سخنرانی حجت‌الاسلام میرزامحمدی در جمع‌های 30ـ20 نفری در منازل تشکیل می‌شد که پس از یک دهه و در اواخر دهه 80 در جمع‌هایی بالغ بر 300 تا 700 نفر از طلاب حوزه‌های علمیه در قالب دوره‌های آموزشی نظری ـ کارگاهی و در مکان‌هایی مثل مدرسه علمیه معصومیه، موسسه روایتگری سیره شهدا، مسجد سیدان، مدرس امام (ره) واقع در مدرسه مبارکه فیضیه برگزار می‌شد. همزمان نیز کلاس‌هایی ناظر به طرح مصوب مرکز مدیریت حوزه علمیه قم با عنوان «فن رثاء» در مراکز تخصصی تربیت راهنما، سفیران هدایت، دفتر تبلیغات اسلامی و برخی حوزه‌های علمیه در سطوح 2 و 3 و 4 برگزار شده است.
این دوره‌ها هم اکنون با محوریت موسسه حداث‌الحسین علیه‌السلام در حسینیه شهدا واقع در خیابان صفاییه قم و در قالب کاملاً تخصصی برگزار می‌شود. تربیت طلاب مستعد برای دعاخوانی و اعزامشان به نقاط مختلف کشور برای برگزاری مجالس دعا مخصوصاً دعای پرفیض عرفه از فعالیت‌های دیگر موسسه است.
مراسم افتتاحیه دوره‌ها هر سال همزمان با شروع سال تحصیلی حوزه‌های علمیه و با حضور علمای نامداری چون آیت‌الله بوشهری، آیت‌الله میلانی، آیت‌الله میرباقری، حجت‌الاسلام دکتر نصیری و استادان مجرب فن خطابه مثل حجج اسلام ادیب یزدی، بندانی نیشابوری، سیدحسین مؤمنی، ماندگاری، نظری منفرد، گنجی، وحیدپور، واضحی و پیشکسوتان عرصه ستایشگری و مادحینی مانند حاج غلامرضا سازگار، حاج منصور ارضی، حاج علی انسانی، حاج سعید حدادیان، حاج علیرضا زنگی، حاج رضا عاصی، حاج عباس حیدرزاده، حاج مهدی سلحشور و شاعران آیینی مثل جواد محمدزمانی، سیدمحمد بابامیری، سیدمهدی حسینی، سیدمحمدجواد شرافت، یوسف رحیمی و جمع گسترده‌ای از طلاب و روحانیان برگزار می‌شود.
پایان هر دوره هم با مراسم اختتامیه در خردادماه همزمان است. این دوره در سال 1400 در دو قالب حضوری و مجازی برگزار شد. دروس محتوایی این دوره‌ها شامل ضرورت و جایگاه ستایشگری، آداب نوکری، فقه‌الرثاء، تاریخچه عزاداری، مقتل‌شناسی، ادعیه و زیارت، جایگاه امامت در مرثیه، نقش تاریخ در مرثیه، ادبیات آیینی و دروس مهارتی شامل فیش‌نویسی مرثیه، صداسازی مقدماتی و نغمات، اصول فنون اجرای مرثیه است.